Biotechnische Dag livestream 2020

Geachte deelnemer,

Dank je wel voor je deelname aan de livestream versie van de Biotechnische Dag 2020! Wij vonden het belangrijk om juist nu, in deze coronatijd, bij elkaar te komen, te leren en te luisteren naar elkaar, ervaringen op te doen en te delen; contact te houden.

Door de reacties en vragen die wij tijdens de livestream ontvingen, was duidelijk te merken dat de betrokkenheid met de achterban groot is, en dat is fijn. Antwoorden op de vragen waar we tijdens de livestream niet aan toe zijn gekomen, zullen we de komende tijd beantwoorden.

De (nog) onbeantwoorde vragen nav de livestream BD2020 24nov 2020 presentatie B.Verstrepen

• Waarom is er geen onderzoek gedaan met sputum; alleen keel en neus swabs?
  
  Bedoel je in mensen of in proefdieren? In mensen wordt er wel onderzoek naar sputum gedaan maar bij dieren is dat wat lastig. Mensen kun je makkelijk opdracht geven om sputum ‘op te geven’ dat is bij proefdieren niet zo. In plaats daarvan worden er dan zogenaamde long washes gedaan (broncheo alveolar lavages) dan breng je via een dun slangetje vocht in de longen en trek je het met een spuitje weer op. Veel onderzoeksgroepen doen dat om afweersysteem in de diepere luchtwegen te bestuderen maar het is vrij invasief en we weten nog niet precies of, en zo ja hoeveel invloed het heeft op de verspreiding van het virus in de longen.
  
  
• Op de CT scan was alleen in de linkerlong een infectie te zien, betekent dat, dat er alleen in de linker long virus is geïntroduceerd?
  
  Nee, we hebben het virus via de neus en hoog in de trachea toegediend. Van daaruit vindt het zijn weg. Tijdens de infectie zijn de dieren onder narcose en worden ze in de een stabiele zijligging geplaatst om wakker te worden. Dit kan natuurlijk invloed hebben op waar het virus zich naartoe verplaatst.
  
  
• Is er ook transmissie mogelijk van aap tot aap?
  
  Wij hebben dat nog niet gezien maar dat wil niet zeggen dat het niet mogelijk is als dieren heel veel hoesten of niezen. Maar wij hebben het dus nog niet gezien.
  
  
• In welke vorm worden de transmissie experimenten uitgevoerd bij fretten? Is er bij de transmissie experimenten dan ook onderzoek gedaan naar de effectiviteit van mondmaskers?
  
  Ik ben geen expert op het gebied van fretten-onderzoek. Ik weet dat op het ErasmusMC dit soort studies worden uitgevoerd.
  
  
• In de grafiek was te zien dat er meer virus aangetoond kon worden bij de keelswab; is dat niet voldoende bevestiging dat er virus aanwezig is i.p.v. ook nog de neusswab af te nemen?
  
  In deze studie leek dat inderdaad het geval. In andere dieren zagen we dat verschil niet, of zelfs andersom; meer virus in de neus dan in de keel. Plaatjes van vier dieren kunnen natuurlijk een vertekend beeld geven.
  De methode van de experimentele infectie is zoveel mogelijk gestandaardiseerd en toch zien we veel variatie. Variatie in je proefdiermodel betekent dat je meer dieren nodig hebt om een effect aan te tonen van bijvoorbeeld een medicijn of vaccin. Door meerdere swabs af te nemen krijg je een betrouwbaarder beeld en dus heb je misschien juist weer aan minder dieren per groep genoeg. Aan de andere kant denk ik niet dat het ongerief bij een dier toeneemt door een extra swab.
  
  
• Hoe waren de HEP’s gedefinieerd bij het apenonderzoek?
  SARS-CoV-2 is een relatief nieuw virus en bij mensen zie je ook veel verschil in de klinische verschijnselen. We hebben eigenlijk nog geen helder beeld van alle ziekteverschijnselen. Daarom zijn er geen vaste HEP’s gedefinieerd. Wel zijn er een aantal indicatoren zoals langdurige koorts of juist te lage lichaamstemperatuur, zware kortademigheid, verandering in gedrag/eetlust. Bij iedere afwijking van normaal informeren we de dierenarts. Uiteindelijk heeft de dierenarts een doorslaggevende stem of een dier het humane eindpunt bereikt heeft.
   
• Is het niet zo dat bij mensen, de infectie door aerosolen dieper in de longen plaats vindt? Zou je dit bij apen na kunnen booten?
  
  Ja, dat kan. We staan nog maar aan het begin van de ontwikkeling van een proefdiermodel. Bij tuberculose onderzoek (ook een longinfectie) zijn ze al veel verder en werken ze soms met verneveling. Misschien gaan we dit ooit ook wel bij covid onderzoek gebruiken.
  
  
• Is er al onderzocht hoeveel mensen, apen of andere diersoorten gevoelig zijn voor covid-19?
  Vb: 10% komt in het ziekenhuis en 40% krijgt helemaal geen klachten.
  
  Nee, denk ook niet dat dat een aparte vraag is waar we proefdieren voor nodig hebben.
   
• Wat gebeurt er met de resusaap in het covid-19 onderzoek als de CT-scan uitgebreide witte vlekken vertoond? Dit met oog op het humane eindpunt.
  
  Witte vlekken op CT kunnen wijzen op longschade maar dat hoeft niet perse. Het humane eindpunt wordt daarom nooit alleen bepaald door het beeld van de CT scan. Witte vlekken worden bekeken door onze CT experts. Als zij de witte vlekken zien als longschade dan gaan we meteen kijken naar andere dingen. Eerdere scans, hoest of niest hij/zij, is het gedrag anders, hoe is het met de lichaamstemperatuur? Als alles erop wijst dat een aap ziek is en het ongerief te groot wordt dan laten we hem of haar inslapen.
  
  
• Heeft het gewicht (of dieet) van de apen ook invloed op de ernst van de covid-19 infectie?
  
  Hebben we nog niet gezien.

Feedback

Wij hopen dat je net zo van de Biotechnische Dag 2020 hebt genoten als wij. Wanneer je punten van verbetering hebt gezien dan willen wij dat uiteraard graag weten. Je kunt ons in dat geval mailen: congresbureau@dalas.nl.

Programma gemist

Wanneer je de uitzending nog eens wilt terugkijken of je hebt deze onverhoopt gemist, geen nood. De link hieronder blijft tenminste een jaar in de lucht, en is ook hier terug te vinden.

https://channel.royalcast.com/avex/#!/avex/20201124_2
Wachtwoord: #BTD2020_ii-24D@l@s

DALAS lidmaatschap

Ben je geen lid van DALAS, maar wel benieuwd wat onze vereniging je te bieden heeft, bezoek dan gerust onze website Wie weet vind je het leuk je bij ons aan te sluiten.

Biotechnische Dagen 2021

Natuurlijk hopen we volgend jaar elkaar weer fysiek te ontmoeten. Lukt dat niet, dan wederom virtueel. Houd onze website in de gaten. Zodra we een datum geprikt hebben laten we het weten. In de tussentijd wensen we je het allerbeste. Blijf gezond!

 Met vriendelijke groet,

Commissie Biotechnische Dag 2020

• Pieter Verbost
• Anne-Marie Baars
• Annet Louwerse
• Anne Paulien Drenth
• Janneke Arts
• Kees van Berkel
• Mara Kröner
• Michel Weij
• Rick Havinga
• Tanya Braumuller
• Wout Puijk

Biotechnische dagen

Onder de vlag van DALAS wordt jaarlijks een 2-daags congres georganiseerd waaraan rond de 350 leden per dag (rond 650 unieke bezoekers) deelnemen.

De opzet van dit congres is om door middel van lezingen en workshops ruim aandacht te besteden aan proefdier(model)keuze, proefopzet, bijzondere of experimentele technieken, anesthesie, analgesie, huisvesting, verzorging en behandeling van de proefdieren, en alternatieven voor dierproeven. Het beschrijven van het wetenschappelijke doel en resultaat van het onderzoek is daarbij meer een middel. De lezingen worden plenair, voor alle deelnemers tegelijk gehouden.

De workshops worden interactief en educatief ingevuld en vinden plaats in parallelsessies. Het idee achter de workshops is ook om in te spelen op de eisen in de Wet op de Dierproeven. Hierin is beschreven dat bijscholing (Leven Lang Leren) van de personen die met proefdieren werken aangetoond moet kunnen worden. Aan de deelnemers van de workshops wordt na afloop dan ook een deelnamecertificaat uitgereikt.